Tematyka kolejnego spotkania działającego przy Prezesie UTK Zespołu zadaniowego ds. monitorowania poziomu bezpieczeństwa sektora kolejowego w Polsce ponownie została poświęcona zdarzeniom polegającym na niezatrzymaniu się pojazdu kolejowego przed sygnałem „Stój” lub w miejscu, w którym powinien się zatrzymać, albo uruchomieniu pojazdu kolejowego bez wymaganego zezwolenia (wypadki kategorii B04 oraz incydenty kategorii C44).
Zapobieganie występowaniu zdarzeń wspomnianej kategorii jest szczególnie istotne biorąc pod uwagę z jednej strony poważne konsekwencje, jakie mogą nastąpić w razie ich zaistnienia (nawet kolizja pociągów), a z drugiej strony ich liczbę w 2015 r. W okresie od początku stycznia do połowy lipca 2015 r. zaistniało bowiem 35 zdarzeń kategorii B04 i C44, co świadczy o utrzymywaniu się niepokojącej tendencji względem roku 2014. Podkreślić przy tym należy, że było to już kolejne spotkanie Zespołu w związku ze zdarzeniami kategorii B04 i C44. Starania na rzecz ograniczenia występowania zdarzeń tych kategorii Zespół rozpoczął już w październiku 2014 r.
Na spotkanie zostali zaproszeni przedstawiciele przewoźników, u których w bieżącym roku odnotowane zostały zdarzenia kategorii B04 i C44. Podczas spotkania przeanalizowane zostały przyczyny, które prowadzą do niezatrzymania się pojazdu kolejowego przed sygnałem „Stój” lub w miejscu, w którym powinien się zatrzymać, albo do uruchomienia pojazdu kolejowego bez wymaganego zezwolenia. Wskazywane przez przewoźników przyczyny świadczą o obniżeniu jakości świadczonej pracy w zespole maszynistów z uwagi na nieobserwowanie przedpola jazdy, niewłaściwym stanie psycho-fizycznym, niewłaściwym omawianiu prac manewrowych, wykonywaniu czynności niedozwolonych.
Jak z powyższego wynika zdarzenia kategorii B04 i C44 powodowane są w większości przypadków działaniem tzw. „czynnika ludzkiego” – przede wszystkim maszynistów, ale również pracowników współpracujących np. kierownik manewrów, dyżurny ruchu.
Przedstawiciele przewoźników zobowiązani zostali do przedstawienia szczegółowego i wyczerpującego opisu działań, jakie wprowadzili lub zamierzają wprowadzić, aby obniżyć ryzyko wystąpienia zdarzeń polegających na niezatrzymaniu się pojazdu kolejowego przed sygnałem „Stój” lub w miejscu,
w którym powinien się zatrzymać albo na uruchomieniu pojazdu kolejowego bez wymaganego zezwolenia. Z działań profilaktycznych wymieniono m.in.:
- konieczność szkolenia na symulatorach,
- konieczność wymiany przestarzałych i awaryjnych radiotelefonów,
- wprowadzenie dodatkowych egzaminów dla maszynistów,
- podniesienie i ujednolicenie poziomu szkoleń poprzez zatrudnienie jednej firmy szkolącej wszystkich pracowników danej spółki,
- powołanie wewnętrznej grupy kontrolerów, której zadaniem byłoby zwiększenie dyscypliny wśród maszynistów,
- wyposażenie maszynistów w tablety z rozkładem jazdy wczytywanym przez zarządcę infrastruktury,
- wprowadzenie częstszych kontroli pracy maszynistów,
- wprowadzenie zakazu rozmów prywatnych i słuchania radia podczas prowadzenia pociągu.
Przedstawiciele przewoźników odnieśli się również do kwestii związanych ze środkami zaradczymi podejmowanymi po zdarzeniach, zalecanymi przez komisje kolejowe. Ustalono, że pozytywny wpływ na poprawę poziomu bezpieczeństwa miałoby podjęcie następujących działań:
- zalecanie przez komisje kolejowe środków zaradczych adekwatnych do zagrożeń stwarzanych przez dane zdarzenie,
- rozsyłanie biuletynów informacyjnych opracowywanych po zdarzeniach kolejowych nie tylko do podmiotów, które brały w nich udział lecz również do pozostałych uczestników rynku, aby mogli zapoznać się z potencjalnymi przyczynami zdarzeń, które u nich dotychczas nie wystąpiły.
Uczestnicy spotkania zauważyli również, że niepokojący trend wzrostowy zdarzeń kategorii B04 i C44, spowodowany w większości przypadków przez „czynnik ludzki”, mógłby zostać wyeliminowany przez zastosowanie rozwiązań zabezpieczających o charakterze technicznym, instalowanych zarówno na pojazdach jak i infrastrukturze kolejowej.
Mając na uwadze niezadowalający stan bezpieczeństwa ruchu kolejowego związany z częstotliwością występowania zdarzeń polegających na niezatrzymaniu się pojazdu kolejowego przed sygnałem „Stój” lub w miejscu, w którym powinien się zatrzymać albo na uruchomieniu pojazdu kolejowego bez wymaganego zezwolenia, zostaną przeprowadzone przez UTK doraźne kontrole w przedsiębiorstwach wybranych przewoźników.