Do końca 2020 r. wydano w Polsce ogółem 110 licencji na przewóz rzeczy. W latach 2013 – 2020 o licencję na przewozy rzeczy oraz świadczenie usług trakcyjnych ubiegało się 58 podmiotów. Oznacza to, że ponad połowa licencji została wydana w ciągu ostatnich 8 lat. Tylko w 2020 r. udzielonych zostało 11 nowych uprawnień.
Urząd Transportu Kolejowego przeprowadził badanie rynku przewoźników, którzy w latach 2013 – 2020 uzyskali licencję przewozową. Opracowanie zawiera również dane eksploatacyjne tych podmiotów w momencie przeprowadzania badania.
- Rosnąca w ostatnich latach liczba przewoźników na polskim rynku transportu kolejowego jest zjawiskiem, któremu postanowiliśmy przyjrzeć się bliżej. Część z tych spółek widziało szansę w niszach rynkowych związanych z przewozem towarów na wybranych trasach, bądź w związku z konkretną grupą towarów. Inni zdecydowali się na usprawnienie procesów logistycznych związanych z dystrybucją własnych produktów lub zaopatrywaniem w surowce niezbędne w procesie produkcji – stwierdza dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego –Motywacje są różne: z jednej strony może to być chęć osiągnięcia korzyści ze świadczenia usług transportu towarów, realizowanych jako podstawowa działalności spółki, a z drugiej może to być chęć usprawnienia i zwiększenia efektywności łańcucha dostaw. – podsumowuje.
W raporcie przedstawione zostały wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród spółek, które uzyskały licencję przewoźnika kolejowego w ostatnich latach. 67% pytanych odpowiedziało, że działalność kolejowa jest lub będzie działalnością dominującą. W przypadku grupy przedsiębiorców, których działalność przewozowa była dominująca, ponad 57% odpowiedzi wskazywało jako motywację do operowania na rynku kolejowym na doświadczenie w branży kolejowej, 35,7% wskazało równorzędnie na dostęp do zasobów technicznych oraz atrakcyjność sektora. Wśród przedsiębiorców, których główną działalnością nie jest transport kolejowy najczęściej wskazywanymi (45% )motywacjami były chęć rozszerzenia działalności o przewozy kolejowe i optymalizacja łańcucha dostaw w zakresie kosztów oraz zarządzania.
Badane podmioty jako największe bariery w prowadzeniu działalności przewoźnika kolejowego wskazują konkurencję transportu drogowego (56% z udzielonych odpowiedzi), przepustowość linii kolejowych, brak kadry pracowniczej oraz wysokie koszty dostępu do infrastruktury kolejowej. 40% odpowiedzi wskazało również regulacje sektora jako barierę, a 32% koszty zakupu energii trakcyjnej. Najmniejszymi barierami wg badanych są natomiast dostęp do taboru oraz przepustowość bocznic i terminali przeładunkowych.
Według badanych przedsiębiorstw rynek kolejowych przewozów towarowych będzie wzrastał (56%), prawie połowa (40%) twierdzi, że pozostanie na podobnym poziomie, zaledwie 4% uważa, że zmaleje.
- Z całą pewnością należy stwierdzić, że polski rynek jest zliberalizowany – wielu przewoźniku na rynku konkuruje ze sobą pod względem oferty. Spedytorzy i producenci zlecający transport kolejowy mogą wybierać spośród różnych opcji, optymalizować swoje koszty. Urząd Transportu Kolejowego jest instytucją, która odgrywa ważną rolę w tym procesie – wydanie licencji przewoźnika poprzedzone jest wnikliwym procesem badania wnioskujących spółek – ich wypłacalności, odpowiedzialności, a także pod kątem spełniania wysokich norm bezpieczeństwa – podkreśla Ignacy Góra.
Raport „Przewoźnicy kolejowi – Badanie licencjonowanych przewoźników towarowych w Polsce” można pobrać z działu "Opracowania UTK". Zapraszamy do lektury.