Nawigacja

Sprostowania

Informacja

Strona znajduje się w archiwum.

Sprostowanie dotyczące artykułu „Centrum Zrównoważonego Transportu pyta czy drakońskie ubezpieczenia zlikwidują koleje lokalne i turystyczne w Polsce?”, opublikowanego na stronie internetowej Fundacji PROKOLEJ (2 stycznia 2015 r.)

W nawiązaniu do artykułu „Centrum Zrównoważonego Transportu (CTZ) pyta czy drakońskie ubezpieczenia zlikwidują koleje lokalne i turystyczne w Polsce?” Urząd Transportu Kolejowego informuje, że zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, co do zasady każdy licencjonowany przewoźnik kolejowy, stosownie do treści art. 46 pkt 5 oraz art. 47 ust. 7 i 8 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, zwanej dalej „ustawą o transporcie kolejowym” jest zobowiązany do zabezpieczenia roszczeń majątkowych związanych z prowadzoną działalnością lub dokonania ubezpieczenia działalności objętej licencją. Ubezpieczenie, o którym mowa powyższej winno również uwzględniać wymagania określone przepisami art. 12 rozporządzenia nr 1371/2007/WE

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego jako krajowy regulator rynku kolejowego, a także krajowa władza bezpieczeństwa, podjął działania na rzecz opracowania projektu założeń dla optymalnego modelu zabezpieczenia roszczeń majątkowych związanych z prowadzoną działalnością, a także dla określenia minimalnej sumy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej

Podkreślić należy, iż działania Prezesa UTK związane z opracowaniem modelu ubezpieczenia OC zostały zapoczątkowane już 2012 r. W połowie 2012 r. Prezes UTK wystąpił do wszystkich przewoźników kolejowych o przedłożenie informacji, dotyczącej spraw związanych z odpowiedzialnością cywilną działalności licencjonowanego przewoźnika kolejowego. Po wnikliwej analizie przedłożonego materiału oraz różnorodności informacji w nim zawartych, dodatkowo pozyskano ekspertyzę KPMG.

Starania Prezesa UTK, uwzględniające praktyki krajów Unii Europejskiej dla uregulowania zakresu i wysokości ubezpieczenia OC, spowodowane były i są brakiem ścisłych regulacji w tym zakresie, a w konsekwencji dużym zróżnicowaniem i niemal brakiem porównywalności ubezpieczenia OC, posiadanego przez licencjonowanych przewoźników kolejowych, niewłaściwym zakresem tego ubezpieczenia i związanymi z tym problemami z dochodzeniem roszczeń wynikających z poniesionych szkód.

Dotychczasowe doświadczenia dowodzą, że niejednokrotnie wielkość ponoszonego ryzyka oceniana jest według zindywidualizowanych kryteriów właściwych dla funkcjonowania wyłącznie konkretnego przedsiębiorstwa kolejowego, nie zaś na całej sieci kolejowej.

Analiza polis OC przewoźników kolejowych (w ruchu towarowym oraz pasażerskim) dowodzi, że wysokość ubezpieczenia OC waha się od  0,5 mln zł do prawie 107 mln zł, tak więc opinia CZT, że żaden przewoźnik w Polsce nie jest ubezpieczony na kwotę 100 mln zł nie jest prawdziwa. Podobnie nie jest prawdą, że „większość małych przewoźników posiada ubezpieczenia na kwoty od 0,5 do 5 mln zł”, jako że przewoźnicy ci występują w mniejszości.

Zdaniem Prezesa UTK, wszystkie podmioty prowadzące działalność objętą licencją przewoźnika kolejowego, zobligowane są do ubezpieczenia prowadzonej działalności adekwatnie do ryzyka związanego z pokryciem wszystkich roszczeń. Mając na uwadze powyższe oraz kierując się bezpieczeństwem transportu kolejowego, mając jednocześnie na uwadze dbanie o rozwój rynku kolejowego w Polsce, Prezes UTK opracował i poddał do szerokiej konsultacji projekt modelu ubezpieczenia OC, publikując go na stronie internetowej UTK i zapraszając do szerokiej dyskusji.

Projekt modelu ubezpieczenia OC opracowany został na podstawie:

  • aktualnie obowiązującego stanu prawnego,
  • ekspertyzy dotyczącej odpowiedzialności cywilnej działalności przewoźników kolejowych sporządzonej przez zewnętrzną firmę doradczą KPMG,
  • spotkań konsultacyjnych z podmiotami rynku kolejowego,

oraz przy uwzględnieniu uwag uczestników rynku kolejowego przekazywanych do Prezesa UTK do prezentowanej na stronie UTK ekspertyzy i kolejnych projektów przedmiotowego modelu OC. 

Przedłożona ekspertyza zawiera przegląd międzynarodowych i polskich regulacji dotyczących ubezpieczenia OC w transporcie kolejowym. Obejmuje zarówno prawa pasażera jak i  odpowiedzialność w zakresie przewozu ładunków oraz ochrony środowiska. Przedstawiona została bieżąca sytuacja w zakresie ubezpieczenia OC przewoźników kolejowych w Polsce, jak również regulacje i procedury związane z ubezpieczeniem OC w wybranych krajach europejskich.

Podkreślono, że prawodawstwo unijne nie precyzuje znaczenia określenia „odpowiedniego” ubezpieczenia OC, w związku z czym każdy kraj wprowadza rozwiązania według własnej interpretacji. Podejściem preferowanym w większości krajów Europy zachodniej (np. w Austrii, Belgii, Holandii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Włoszech) jest ujednolicona minimalna suma ubezpieczenia. Kraje te określają indywidualnie wartość ujednoliconej minimalnej sumy ubezpieczenia. I tak obowiązują różne sumy ubezpieczenia: Wielka Brytania – 155 mln funtów, następnie Szwajcaria – 65 mln euro, Belgia – 70 mln euro i 50 mln euro (zależnie od rodzaju przewozów), Włochy – 50 mln euro, Szwecja – 33 mln euro oraz oceniane jako nieodpowiednie Łotwa – 0,43 mln euro czy 0,5 mln euro – Litwa. Wskazane minimalne sumy ubezpieczenia OC dają pogląd na wysokość zabezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika kolejowego od wypadku, wymaganego zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady  2012/34/UE  z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie utworzenia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego (Dz. U. UE L 343/32).

Uwzględniając rekomendacje zawarte w ekspertyzie KPMG model oparty jest na jednolitej minimalnej sumie ubezpieczenia (sumie gwarancyjnej) dla wszystkich przewoźników, z wyjątkami opisanymi poniżej – 100 mln zł – na jeden i wszystkie wypadki ubezpieczeniowe z okresem przejściowym (do 2020 r.), z jednoczesnym uznaniem niższej minimalnej sumy gwarancyjnej – 20 mln zł dla szkód osobowych oraz 4 mln zł dla szkód rzeczowych – dla przewoźników kolejowych (np. ze względu na mniejszą skalę działalności, brak styczności z innymi liniami kolejowymi czy niską pracą eksploatacyjną).

Prezes UTK proponując wysokość minimalnej sumy gwarancyjnej ubezpieczenia OC wziął m.in. pod uwagę podejście „najgorszego możliwego scenariusza” w oparciu o analizy najpoważniejszych wypadków kolejowych, które wydarzyły się w Polsce i innych krajach UE w ciągu ostatnich lat. Obliczono, że maksymalne odszkodowanie z winy przewoźnika w tych przypadkach mogło wynieść od 14 mln euro do 25 mln euro. Wzięto też pod uwagę wysokość minimalnej sumy ubezpieczenia OC (20 mln zł dla szkód osobowych, 4 mln zł dla szkód w mieniu), pamiętając, że szkody z udziałem taboru kolejowego są niewspółmiernie wyższe niż z udziałem samochodu.

Należy mieć na uwadze, że minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC musi zatem być adekwatna do poziomu możliwych roszczeń w przyszłości i uwzględniać przedmiotowe ryzyko.

Jednocześnie Prezes UTK, mając szczególnie na uwadze, dbałość o wspieranie rozwoju grupy licencjonowanych przewoźników kolejowych, obejmującej koleje lokalne, wąskotorowe, turystyczne i zabytkowe, wspieranej przez lokalne instytucje, przedsiębiorców, stowarzyszenia, fundacje i grupy entuzjastów kolei, proponuje dla tej grupy niższą minimalną sumę gwarancyjną (20 mln zł i 4 mln zł)..

Kierując się ochroną uczestników rynku kolejowego oraz stron trzecich, transparentnością zasad ubezpieczenia OC, zapewnieniem zasad równego traktowania i konkurencyjnością przewozów kolejowych w Polsce Prezes UTK podkreśla wysokie znaczenie zapewnienia dostatecznego ubezpieczenia OC w związku z prowadzoną działalnością przewoźnika kolejowego. Mając rozwiązania przyjęte w innych krajach europejskich, jak również opinie uczestników rynku kolejowego, w UTK kontynuowane są działania zmierzające do opracowania modelu ubezpieczenia OC przewoźników kolejowych w Polsce.


do góry