Pobierz pełną wersję dokumentu 
Przewozy pasażerskie w I półroczu 2010
W I półroczu 2010 roku przewozy osób wykonywało 10 przewoźników normalnotorowych, w tym: trzy spółki z tzw. Grupy PKP, tj.: PKP Intercity S.A., PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o., PKP Cargo S.A., pięć spółek będących własnością samorządów lokalnych: Przewozy Regionalne Sp. z o. o., Koleje Mazowieckie - KM Sp. z o.o., Szybka Kolej Miejska Sp. z o.o. w Warszawie, Warszawska Kolej Dojazdowa Sp. z o.o., Koleje Dolnośląskie S.A. oraz dwie spółki będąca własnością koncernu DB - DB Schenker Rail Polska S.A. realizująca przewozy na wszystkich nie zelektryfikowanych trasach kolejowych województwa kujawsko – pomorskiego oraz Usedomer Bäderbahn GmbH, niemiecki przewoźnik realizujący przewozy transgraniczne na trasie Świnoujście Centrum – Wolgast – Stralsund. Liczba aktywnych licencji wydanych na przewozy kolejowe osób, na koniec I półrocza 2010 r. wynosiła 34. W tym 13 licencji posiadały podmioty realizujące przewozy na liniach wąskotorowych. W 2010 roku pojawili się, na polskim rynku przewozu osób, nowi przewoźnicy. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wydał do dnia dzisiejszego 4 licencje, następującym podmiotom: S&K TRAIN TRANSPORT Sp. z o.o., Koleje Wielkopolskie Sp. z o.o., Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Sp. z o.o. we Wrocławiu oraz Koleje Śląskie Sp. z o.o. W I półroczu 2010, przewoźnicy osób, przewieźli łącznie 130,7 mln pasażerów, to jest o 8,1% mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego i 7,8% mniej niż w II półroczu 2009. W porównaniu z I półroczem 2008 spadek ten wyniósł aż 10,3%.
Spółki będące własnością samorządów przewiozły w tym okresie 93,1 mln pasażerów, o 1,6% mniej niż w 2009 roku. W I półroczu 2010, nastąpił również dalszy spadek wykonanej przez przewoźników pracy przewozowej. Przewoźnicy wykonali 8 524,5 mln pasażerokilometrów, o 3,8% mniej niż w roku poprzednim i aż 13,3% mniej niż w II kwartale ubiegłego roku. Dla przykładu w latach 2008-2010 spadek ten wyniósł 11,3%. Wzrost wykonanej pracy przewozowej odnotowały spółki samorządowe, o 17,7%. Wahania liczby pasażerów, głównie w poszczególnych miesiącach, są zjawiskiem naturalnym, wynikającym zarówno ze zmienności popytu, jak i różnej liczby dni w poszczególnych miesiącach. Od początku bieżącego roku do maja liczba pasażerów utrzymywała się na poziomie o około 8-10% niższym, niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Dynamika pracy przewozowej w I półroczu 2010, utrzymuje się na podobnym poziomie, średnio 3-5% niższym, niż w 2009. Średnia odległość przewozu 1 pasażera, wyniosła 65,2 km, o ok.2 km więcej niż w roku poprzednim. Największa średnia odległość przewozu 1 pasażera wystąpiła w przewozach międzywojewódzkich i międzynarodowych ok. 214km, o około 29 km więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. W segmencie przewozów regionalnych średnia odległość wyniosła 40,5 km, wzrost w porównaniu z I półroczem 2009 roku o około 6 km. W I półroczu 2010, wzrost udziału w rynku mierzony przewiezioną liczbą pasażerów zanotowały spółki samorządowe. Ich udział w rynku zwiększył się o 4,7%. Mierząc wykonaną pracą przewozową nastąpił wzrost udziału o 8,9%. Udział wszystkich spółek samorządowych wyniósł na koniec I kwartału 2010 roku 71% (licząc przewiezioną liczbą pasażerów) oraz 49% (wykonaną pracą przewozową).
Przewozy rzeczy w I półroczu 2010
W I półroczu 2010 roku licencjonowane przewozy rzeczy realizowało 39 podmiotów, w tym na liniach normalnotorowych 38 przewoźników oraz na linii szerokotorowej o prześwicie 1520mm jeden podmiot - spółka PKP LHS. W I półroczu 2010 roku aktywne licencje na przewozy rzeczy posiadało 71 podmiotów, w tym trzy spółki Grupy PKP (PKP Cargo, PKP LHS oraz PKP Energetyka). Wśród ogólnej liczby 13 licencji posiadały podmioty realizujące przewozy na liniach wąskotorowych. W 2010 roku wydano 5 nowych licencji na przewóz rzeczy. Otrzymali je następujący przewoźnicy: PHU LOKOMOTIV, Wiskol, Zakład Przewozów i Spedycji "SPEDKOKS" Sp. z o.o., S&K TRAIN TRANSPORT Sp. z o.o. oraz ExTRail Sp. z o.o. Łącznie przewoźnicy rzeczy przewieźli w I półroczu 2010 roku 120,2 mln ton ładunków i wykonali pracę przewozową równą 22 677,6 mln tonokilometrów. W stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego stanowi to wzrost przewiezionej masy ładunków o 10,8% i pracy przewozowej wyrażonej w tonokilometrach o 19,5%.
W I półroczu 2010 roku nadal dominującą rolę na polskim rynku posiadały spółki Grupy PKP, które przewiozły 58,7 mln ton ładunku wykonując pracę przewozową 16 046 mln tonokilometrów. Należy zauważyć, iż w porównaniu z rokiem poprzednim spółki te zanotowały znaczący wzrost przewozów, analogicznie o 25,4% i 26,5%. Przewoźnicy z Grupy kapitałowej CTL zanotowali w analogicznym okresie spadek przewozów o 12,8% i 19,1%, Grupa DB Schenker zanotowała wzrost przewozów, wg masy – 2,5% oraz pracy przewozowej - 13,3%. W dalszym ciągu dynamiczny wzrost przewozów notuje spółka Lotos Kolej, realizująca głównie przewozy paliw oraz wyrobów pochodzących z ropy naftowej. Spółka przewiozła w I półroczu o 55,2% większą masę ładunków i wykonała pracę większą o 47,9% niż w 2009 roku. W dalszym ciągu największy udział w rynku posiadają spółki należące do grupy PKP. Mierzony przewiezioną masą ładunków wyniósł na koniec I półrocza 2010 r. 53,3% a wykonaną pracą przewozową 70,9%. Wśród pozostałych przewoźników największy udział w rynku, wg przewiezionej masy, jak i wykonanej pracy przewozowej, posiadają spółki DB Schenker. Udział ten wyniósł odpowiednio 26,2% i 7,3%. Analizując dane w poszczególnych miesiącach możemy zauważyć, iż po znaczącym spadku przewozów w pierwszych dwóch miesiącach 2010 roku, nastąpił znaczący wzrost zarówno przewiezionej masy jak i wykonanej pracy przewozowej. Tylko w marcu, w porównaniu do miesiąca poprzedniego wzrost ten wyniósł analogicznie 19% (wg masy) i 27% (wg pracy przewozowej). Średnia odległość przewozu ogółem w I półroczu 2010 r. wzrosła o 30 km i wyniosła 205,6 km. W Grupie PKP średnia odległość przewozu 1 tony wzrosła w porównaniu z rokiem 2009 o 2,2 km, i wyniosła 273,5 km. Spółką realizującą przewozy na największe odległości jest Lotos Kolej. Średnia odległość przewozu 1 tony ładunku, w I półroczu 2010, wyniosła 388 km. W I półroczu 2010 r. przewozy intermodalne realizowało 5 przewoźników, w tym spółki grupy PKP - PKP Cargo i PKP LHS, DB Schenker, CTL Rail oraz Lotos Kolej. Przewieziono 166 tys. sztuk jednostek transportowych (o 21,2% więcej niż w roku poprzednim), głównie kontenerów o łącznej masie 1,8 mln ton, wykonując przy ich przewozie pracę równą 807,3 mln tonokilometrów. W porównaniu z analogicznym okresem 2009 r. przewieziono tego rodzaju transportem 14,4% ton ładunków więcej i wykonano pracę większą o 8,6%. Największy udział w rynku w przewozach intermodalnych koleją posiadała spółka PKP Cargo, mierząc przewiezioną masą—83%, a wykonaną pracą przewozową—84,4%. Wśród pozostałych przewoźników największy udział posiadała spółka Lotos Kolej, analogicznie 12,9% i 12,3%. Spółka ta przewiozła w I półroczu blisko 24 tys. jednostek transportowych.
Rynek Zarządców infrastruktury
W I półroczu 2010 roku działalnością polegającą na zarządzaniu infrastrukturą kolejową na liniach normalno i szerokotorowych zajmowało się 10 podmiotów, w tym 8 zarządców udostępniało infrastrukturę innym przewoźnikom kolejowym. Wyłącznie zarządzaniem infrastrukturą kolejową na liniach normalnotorowych zajmowały się następujące podmioty: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Infra Silesia S.A., Kopalnia Piasku „Kotlarnia” – Linie Kolejowe Sp. z o.o., Jastrzębska Spółka Kolejowa Sp. z o.o., CTL Maczki-Bór Sp. z o.o., Jastrzębska Spółka Węglowa KWK BUDRYK S.A. oraz UBB Polska Sp. z o.o. Pozostałe trzy podmioty łączyły funkcję przewoźnika i zarządcy, w tym na liniach normalnotorowych: WKD Sp. z o.o. i PKP SKM Sp. z o.o. oraz na linii szerokotorowej PKP LHS Sp. z o.o. Spółki WKD Sp. z o.o. oraz PKP LHS Sp. z o.o. nie udostępniały własnej infrastruktury innym przewoźnikom. Zarządcy infrastruktury w I półroczu 2010 r. sprzedali oraz zrealizowali we własnym zakresie, łącznie 1 ,388 mln sztuk tras, tj. o 4,5% więcej niż w analogicznym okresie roku 2010, co stanowiło 59,5 tysięcy sztuk. Liczba tras sprzedanych przez PKP PLK wyniosła 1,203 mln, co stanowiło 87% ogółu sprzedanych oraz zrealizowanych we własnym zakresie tras przez wszystkich zarządców infrastruktury w Polsce.
Łącznie wykonano 110,1 mln kilometrów tras, o 6,6 mln więcej niż w I półroczu 2009 r. (wzrost liczby wykonanych pociągokilometrów o 6,4%). Główny zarządca infrastruktury spółka PKP PLK S.A. wykonał pracę eksploatacyjną na poziomie 107,8 mln kilometrów, o 6,8% więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Należy zaznaczyć, iż 66% ogólnej liczby tras oraz 68% wykonanej pracy eksploatacyjnej stanowią trasy zrealizowane w ruchu pasażerskim. Średnia długość uruchamianych przez zarządców infrastruktury tras wyniosła 79,3 km, tj. o 1,5 km więcej niż w I półroczu roku poprzedniego. Średnia długość tras uruchamianych przez PKP PLK w I półroczu 2010 roku wyniosła 89,2 km. Dla przewozów pasażerskich średnia długość trasy wyniosła 92,5km, natomiast dla przewozów rzeczy 82,8 km.