W kontekście pytania należy rozróżnić dwie kwestie. Po pierwsze obowiązek instalowania radiotelefonów GSM-R wynika z pkt 7.3.2. rozporządzenia Komisji (UE) 2016/919 z dnia 27 maja 2016 r. w sprawie technicznej specyfikacji interoperacyjności w zakresie podsystemów „Sterowanie” systemu kolei w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 158 z 15 czerwca 2016 r., s. 1). Rozporządzenie to określa, że w przypadku:
- instalowania nowych urządzeń głosowej łączności radiowej,
- modernizacji takich urządzeń,
- wdrożenia poziomu 2, 3 lub 1 ETCS z radiowym uaktualnianiem wymagającym radiowej wymiany danych,
obowiązkowe jest zainstalowanie GSM-R w taborze przeznaczonym do eksploatacji na linii wyposażonej w GSM-R przynajmniej w jednym punkcie.
Przepis ten nie wyłącza pojazdów specjalnych.
Należy zauważyć, że nie każdy pojazd modernizowany lub odnawiany będzie objęty takim obowiązkiem, a jedynie takie pojazdy, w których wprowadzane modyfikacje dotyczą podsystemu „Sterowanie”.
Odrębną kwestią jest jednak możliwości eksploatacji pojazdów niewyposażonych w GSM-R po 2024 r., tj. dacie uruchomienia systemu na sieci kolejowej PKP PLK S.A. w celu prowadzenia ruchu kolejowego. Posiadanie radia GSM-R będzie w takiej sytuacji stanowiło warunek dostępu do infrastruktury dla pojazdów eksploatowanych na sieci (podobnie jak obecnie radio 150 MHz).