Na mocy ustawy z 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1152), która weszła w życie z dniem 31 marca 2014 r., obowiązuje regulacja wprowadzająca nową procedurę uzyskiwania zgody Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego (Prezesa UTK) na prowadzenie działalności polegającej na wykonywaniu badań technicznych koniecznych do uzyskania świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu, a także stwierdzenia zgodności z typem oraz wydawaniu certyfikatów zgodności typu i certyfikatów zgodności z typem.
Do 31 grudnia 2015 r. jednostkami uprawnionymi w zakresie działalności, o której mowa w art. 22g ustawy o transporcie kolejowym, były jednostki wskazane w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z 7 sierpnia 2012 r. w sprawie świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu (które utraciło moc obowiązującą 31 marca 2014 r.). Obecnie, tj. po 31 grudnia 2015 r., prowadzenie działalności polegającej na wykonywaniu badań technicznych koniecznych do uzyskania świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu, a także stwierdzenia zgodności z typem oraz wydawaniu certyfikatów zgodności typu i certyfikatów zgodności z typem, wymaga uzyskania zgody Prezesa UTK w trybie decyzji administracyjnej.
Na podstawie art. 22g ust. 3 ustawy o transporcie kolejowym Prezes UTK udziela zgody na prowadzenie przez jednostkę organizacyjną działalności, o której mowa powyżej, jeżeli jednostka ta spełnia łącznie przesłanki określone w ustawie o transporcie kolejowym. Decyzja Prezesa UTK wskazuje rodzaje urządzeń, budowli lub pojazdów kolejowych, które jednostka organizacyjna może badać i certyfikować. Jednocześnie wskazać należy, że typy budowli, urządzeń i pojazdów kolejowych, które jednostka może badać i certyfikować, określone zostały w § 6-11 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z 13 maja 2014 r. w sprawie dopuszczania do eksploatacji określonych rodzajów budowli, urządzeń i pojazdów kolejowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 720).
Stosownie do treści art. 22g ust. 2 ustawy o transporcie kolejowym, jednostka ubiegająca się o zgodę Prezesa UTK na prowadzenie działalności, o której mowa powyżej, powinna spełniać następujące przesłanki:
- Zapewniać przeprowadzanie badań technicznych przez osoby posiadające wiedzę techniczną w zakresie odpowiednio rodzajów budowli, urządzeń albo pojazdów kolejowych podlegających badaniom technicznym i certyfikacji.
- Być niezależną i bezstronną w stosunku do podmiotów bezpośrednio lub pośrednio związanych z procesem produkcji odpowiednio typów budowli, urządzeń albo pojazdów kolejowych podlegających badaniom technicznym i certyfikacji.
- Zapewniać przeprowadzanie badań technicznych przy użyciu niezbędnego sprzętu.
- Uzyskać certyfikat akredytacji na podstawie ustawy z 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności w zakresie odpowiadającym prowadzonej działalności.
Wykaz jednostek organizacyjnych uprawnionych do wykonywania badań technicznych koniecznych do uzyskania świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu, a także stwierdzenia zgodności z typem oraz wydawaniu certyfikatów zgodności typu i certyfikatów zgodności z typem wraz z zakresem ich uprawnień:
- Instytut Pojazdów Szynowych „TABOR”.