Nawigacja

Aktualności

Informacja

Strona znajduje się w archiwum.

INFORMACJA DOTYCZĄCA WYKAZU ODLEGŁOŚCI TARYFOWYCH

20.08.2010

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął w 2006 r. postępowanie w sprawie wniosków Stowarzyszenia „ZIELONE MAZOWSZE”, przedłożonych przy pismach z dnia 24 maja 2006 oraz z dnia 14.07.2006 r. i przekazał sprawę do wyjaśnienia przez Urząd Transportu Kolejowego.

     Urząd Transportu Kolejowego podjął się koordynacji postępowania wyjaśniającego w sprawie przedstawionej w przekazanych przez UOKiK pismach wskazujących na występowanie rozbieżności w odległościach taryfowych, umieszczonych w:

    - Wykazie Odległości Taryfowych,
    - Sieciowym Rozkładzie Jazdy Pociągów,
    - komputerowych systemach sprzedaży biletów,
z uwagi, iż problem dotyczył możliwości  naruszenia zbiorowych interesów konsumentów.
      W tym celu w porozumieniu z głównymi kolejowymi przewoźnikami osób w Polsce oraz PKP PLK S.A., PKP Informatyka i PKP S.A. Prezes UTK powołał we wrześniu 2006 r. zespół do wyjaśnienia przedmiotowych rozbieżności.
W skład Zespołu weszli przedstawiciele:
            - Polskie Koleje Państwowe S.A.,
            - PKP Intercity Sp. z o.o.,
            - PKP Przewozy Regionalne Sp. z o.o.,
            - Koleje Mazowieckie - KM Sp. z o.o.,
            - PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o.,
            - PKP Informatyka Sp. z o.o.,
             - PKP Polskie Linie Kolejowe Sp. z o.o.,
             - Urzędu Transportu Kolejowego.
W toku pierwszego spotkania w dniu 25 września 2006 r. omówiono wstępnie zagadnienia, które należy uwzględnić w pracach Zespołu, tj.:
-         strukturę obowiązującego Wykazu Odległości Taryfowych,
-         sposób naliczania odległości według WOT (jako suma odległości od stacji początkowej do najbliższej stacji węzłowej w kierunku jazdy, odległości pomiędzy tą stacją węzłowa
i ostatnią stacją węzłową na drodze przejazdu oraz tą stacją i stacją docelową podróży),
-         sposób zaokrąglania odległości w toku obliczeń ,
-         historię zmian i nowelizacji WOT ( ostatnia nowelizacja w 1983 r.),
-         spójność systemu KWR ( konstruowania wykresu ruchu pociągów) z systemem opisu sieci kolejowej (POS),
Uzgodniono również, że wyjaśnienia wymaga omówienie funkcjonowania systemu Kurs 90 (System sprzedaży biletów) i jego powiązanie z WOT (Atlasem Odległości Taryfowych).
Przyjęto następujące, nie budzące wątpliwości członków Zespołu ustalenia:
-         jako punkt początkowy i końcowy relacji przejazdu należy przyjąć oś posterunku kolejowego ( stacja, przystanek osobowy),
-         zaokrąglanie odległości taryfowych będzie następować po podsumowaniu wszystkich elementów drogi przejazdu (bez wcześniejszych zaokrągleń) według metody matematycznej.
Ustalono również, że pozostałe zasady i założenia zostaną uzgodnione w ramach powołanego Zespołu po wyjaśnieniu istniejących wątpliwości.
Na drugim spotkaniu Zespołu w dniu 16.10.2006 r. przyjęto następujące ustalenia oraz termin ich realizacji:
- PKP Informatyka sp. z o.o. dokona porównania odległości stosowanych przy   opracowywaniu rozkładu jazdy pociągów (wykresu ruchu pociągów) oraz w systemach sprzedaży biletów,
- założenia i wstępne wyniki analiz wykonanych przez PKP Informatyka Sp. z o.o. zostaną przekazane za pośrednictwem UTK wszystkim członkom Zespołu przed kolejnym spotkaniem,
            - planowany termin spotkania Zespołu przewidziano na dzień 22.11.2006 r.
W związku z trudnościami przygotowania materiałów porównawczych zawierających odległości w systemach sprzedaży biletów z danymi opisującymi sieć kolejową (POS) przez PKP Informatyka w założonym wstępnie terminie, kolejne spotkanie Zespołu odbyło się w dniu 12 grudnia 2006 r.
Zespół w toku dyskusji stwierdził, że przedstawiony materiał nie odpowiadał wcześniejszym założeniom – nie zawierał porównania odległości stosowanych do projektowania rozkładu jazdy oraz w systemie sprzedaży biletów. Materiał ten nie pokazał skali problemu – nie stanowił też odpowiedzi na pytanie w ilu
z przedstawionych w pismach „Zielonego Mazowsza” sytuacjach, zarzuty się potwierdziły.
Zawierał natomiast spójną koncepcję w zakresie metodologii ustalania odległości taryfowych tj.;
-        konspekt ogólny pasażerskich odległości taryfowych,
-        model danych pasażerskich odległości taryfowych w systemie KURS 90 (system sprzedaży biletów),
-        opis sieci kolejowej w POS ( baza opisu sieci kolejowej wykorzystywana dla konstrukcji rozkładu jazdy pociągów),
-        wykaz linii kolejowych i obiektów eksploatacyjnych w rozkładzie jazdy dla pociągów pasażerskich,
-         zasady ustalania pasażerskich odległości taryfowych, w tym m.in.:
a)      założenia,
b)      zaokrąglanie wyników obliczeń,
c)      algorytm ustalania pasażerskich odległości taryfowych.
W toku dyskusji stwierdzono, że należy:
a) stworzyć wspólną (spójną) bazę danych dla WOT, konstrukcji rozkładu jazdy (POS)
i systemów sprzedaży biletów ( w tym KURS – 90),
b) zmodyfikować systemy sprzedaży biletów w zakresie zgodności z systemem POS,
c) przewidzieć terminy realizacji, wykonawców i koszt realizacji.
      Podkreślano wówczas, że konieczne zmiany systemów oraz ujednolicenie ich nie może się odbyć się bez nakładów finansowych.
      W odpowiedzi na te wątpliwości UTK wyjaśnił, że nie posiada uprawnień decyzyjnych
w zakresie przydziału środków lub też wskazania źródeł ich pozyskania.
           Porównanie odległości relacji biletowych ujętych w systemie sprzedaży biletów
z wyliczonymi odległościami według systemu opisu sieci kolejowej (POS) nadesłano do UTK
w dniu 31. 01. 2007 r. Analiza tych danych wykazała, że zdarzają się również inne, poza wymienionymi przez Zielone Mazowsze, przypadki różnic w odległościach taryfowych.
            Przypadki te wynikają przede wszystkim z obowiązującej dotychczas zasady sumowania odległości od stacji początkowej do najbliższej stacji węzłowej w kierunku jazdy, odległości pomiędzy tą stacją węzłowa i ostatnią stacją węzłową na drodze przejazdu oraz tą stacją i stacją docelową podróży. Zaokrąglanie odległości odbywa się na każdym etapie obliczeń, czyli w niektórych sytuacjach aż trzykrotnie.
Przyjęto wówczas, że podjęte działania (uwzględniające wykonawców koszt realizacji i sposób finansowania) przez PKP Przewozy Regionalne, PKP Intercity i PKP Informatyka powinny doprowadzić do usunięcia występujących nieprawidłowości w rozkładzie jazdy 2007/2008 r.
Ostatnie spotkanie Zespołu odbyło się 29 września 2007 r. Na spotkaniu tym członkowie Zespołu poinformowali UTK, że trwają prace nad rozbudową obecnie działającego systemu sprzedaży i rezerwacji biletów w spółkach przewozowych Grupy PKP, a zauważone dotychczas nieprawidłowości w odległościach taryfowych zostaną usunięte do czasu wejścia w życie rozkładu jazdy pociągów na lata 2007/2008, natomiast w pełni zmodyfikowane systemy sprzedaży biletów będą wdrażane w okresie funkcjonowania rozkładu jazdy na 2008/2009 r.
Na spotkaniu tym URZĄD TRANSPORTU KOLEJOWEGO stwierdził, że jest to zadanie bardzo istotne, przede wszystkim z uwagi na zbliżający się termin otwarcia polskiego rynku kolejowych przewozów osób dla pasażerskich przewoźników kolejowych posiadających licencje innych państw członkowskich UE i EFTA.
W tym okresie trwała rozbudowa działającego systemu sprzedaży i rezerwacji biletów
w spółkach przewozowych Grupy PKP oraz rozpoczął się proces integrujący system KURS-90
z zaproponowanymi, nowymi modułami systemu i innymi systemami eksploatowanymi w tych spółkach. Przewidywano termin zakończenia tych działań do końca 2008 r. Po rozbudowie nowy system sprzedaży i rezerwacji biletów kolejowych (system KURS 2008) miał być bardziej elastyczny, ułatwić spółkom przewozowym wprowadzanie nowych produktów, a przede wszystkim spowodować wyeliminowanie zdarzających się nieprawidłowości w odległościach taryfowych.
Urząd Transportu Kolejowego oczekiwał informacji o wdrożeniu nowych zasad obliczania odległości taryfowych, zgodnie z deklaracją zainteresowanych stron w dniu 29 września 2007 r. Jednakże z przyczyn niezależnych od stron zainteresowanych w sprawie do wdrożenia nie doszło, ale PKP Intercity S.A. pismem z dnia 3 kwietnia 2008 r. wystąpiła do UTK o kontynuowanie prac koordynacyjnych w zakresie kolejnych etapów działań zainteresowanych Spółek kolejowych.
W odpowiedzi na to pismo Urząd Transportu Kolejowego poinformował, że podjęcie się, przez UTK działań koordynujących w zakresie funkcjonowania rynku transportu kolejowego wynikało m.in.: z art. 13 ust.1 pkt.7 ustawy z dnia 28 marca 2003 roku o transporcie kolejowym i miało na celu ukierunkowanie i wyeliminowanie wymienionych nieprawidłowości w przyszłości.
Wobec powyższego UTK poinformował, że wnioskowane przez PKP INTERCITY S.A. dalsze prowadzenie działań w wymienionym w piśmie zakresie, powinno być realizowane zgodnie z § 3 i 4 „Regulaminu organizacyjnego PKP S.A. Centrala Spółki” (załącznik do zarządzenia Nr 6 Zarządu PKP S.A. z dnia 5 lutego 2002r., stanowiący załącznik Nr 1 do Regulaminu organizacyjnego Spółki PKP S.A.) przez PKP S.A. Centrala Spółki, która pełni funkcje nadzoru właścicielskiego nad spółkami zależnymi w Grupie PKP S.A. i kapitałem wniesionym do spółek zależnych i stowarzyszonych. Urząd Transportu Kolejowego nie posiada uprawnień do zastępowania innych organów w ich statutowej działalności, gdyż brak jest podstaw prawnych do skutecznej interwencji lub nakazu podjęcia określonego działania. Zatem nie może, stać się koordynatorem wewnętrznej działalności spółek podległych PKP Centrala Spółki.
Jednocześnie Urząd Transportu Kolejowego poinformował, że zgodnie z przepisami art. 13 ust.1 pkt  7 lit. b ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym zadaniem Prezesa UTK w zakresie regulacji transportu kolejowego jest m. in. współdziałanie z właściwymi organami
w zakresie koordynowania funkcjonowania rynku transportu kolejowego. Współdziałanie  to nie należy rozumieć jako zastępowanie innych organów w ich statutowej działalności.
Wdrażania zmodyfikowanego systemy sprzedaży biletów nie podjęto. Pracenad modyfikacją WOT trwały nadal.
          W dniu 3 lipca 2009 r. odbyło się spotkanie w siedzibie PKP Intercity S. A. przedstawicieli UTK z przedstawicielami  PKP Intercity S. A. i PKP Informatyka Sp. z o.o. w sprawie wykonanych prac nad WOT.
Przedstawiciel PKP Intercity S. A. omówił przeprowadzone modyfikacje WOT tj.:
·         w opisie sieci zawierający informacje o topologii sieci, statusie poszczególnych odcinków sieci kolejowej, obiektach na sieci i odległości między nimi z dokładnością do jednego metra,
  • w module Opis Sieci Krajowej systemu KURS – 2008 została przygotowana wersja zawierająca aktualny opis sieci kolejowej PKP,
  • graf sieci uwzględnia linie normalnotorowe PKP PLK S.A., po których kursują pociągi pasażerskie ,
  • obliczanie odległości pomiędzy poszczególnymi stacjami ( KURS- 2008) odbywa się według odległości rzeczywistych, co pozwala uzyskać prawidłowe odległości zgodne przebiegiem wyznaczonej trasy (obecny system sprzedaży biletów jest dostosowany do operowania na odległościach podawanych w pełnych kilometrach),
  • dla uzyskania pełnej zgodności odległości pomiędzy obliczonymi przez system KURS- 2008 z odległościami podawanymi przez system sprzedaży konieczne jest przeprowadzenie modyfikacji systemu sprzedaży i oprogramowania terminali kasowych, tak aby zaokrąglanie odbywało się raz, po zsumowaniu wszystkich odległości cząstkowych na końcu procedury do ;pełnych kilometrów.
W toku dyskusji przewijały się następujące zagadnienia:
  •        Kto ma podjąć decyzję o przeprowadzeniu modyfikacji systemu sprzedaży i oprogramowania terminali kasowych wszystkich przewoźników – co 
           jest istotne przy sprzedaży biletów docelowych pociągami różnych przewoźników ,
  •        Aspekty finansowe takich działań,
  •        Kto będzie odpowiedzialnym za wydanie, utrzymanie, udostępnianie i warunki udostępniania,
  •        W podsumowaniu spotkania PKP IC zadeklarowało, że doprowadzi do spotkania
w najbliższym czasie z Panem Ministrem, celem omówienia sposobu rozwiązania tego problemu
i wyznaczenia osób odpowiedzialnych za poszczególne zadania.
            W piśmie PKP INTERCITY S.A. z dnia 27 lipca 2009 r. do Podsekretarza Stanu
ds. transportu kolejowego Juliusza Engelhardta poinformowano o wykonanych dotychczas pracach w zakresie aktualizacji grafu oraz bazy odległości sieci kolejowej dla systemu sprzedaży biletów. Poinformowano również o konieczności podjęcia decyzji oraz ustanowienie odpowiednich regulacji prawnych w przedmiotowej sprawie przez organ pełniący nadzór nad działalnością wszystkich licencjonowanych przewoźników pasażerskiego transportu kolejowego w Polsce.
Efektem tych uregulowań powinno być:
  •         zobowiązanie wszystkich przewoźników pasażerskich realizujących przewozy na liniach PKP do stosowania jednego wykazu odległości taryfowych,
  •         określenie podmiotu odpowiedzialnego za prowadzenie wykazu odległości taryfowych oraz zakresu zamieszczanych tam informacji,
  •         określenie zasad wprowadzania i ogłaszania zmian,
  •         określenie statusu obowiązujących obecnie wydawnictw.
         W nawiązaniu do powyższego pisma Departament Kolejnictwa Ministerstwa Infrastruktury zwrócił się do UTK pismem z dnia 5 stycznia 2010 r. o zajęcie stanowiska
w przedmiotowej sprawie z uwzględnieniem zasadności i ewentualnych propozycji wprowadzenia regulacji prawnych w tym zakresie.
        UTK poinformował Departament Kolejnictwa Ministerstwa Infrastruktury pismem z dnia 18 stycznia 2010 r. o:
  •       dotychczasowym uczestnictwie UTK w pracach dotyczących stosowania przez pasażerskich przewoźników kolejowych jednolitych zasad obliczania odległości taryfowych,
  •       propozycjach działań, jakie zdaniem UTK należy podjąć w celu rozstrzygnięcia  sprawy.
   Z uwagi  na  konieczność  spójności  danych  w  systemach  sprzedaży  biletów  ( tworzenia
i funkcjonowania wspólnych ofert przewozowych oraz wspólnego biletu) należy doprowadzić do:
·             wskazania przez Pana Ministra Infrastruktury - jednostki odpowiedzialnej za prowadzenie, aktualizację i opublikowanie aktualnego Wykazu Odległości Taryfowych - np: PKP PLK S.A., która posiada zawsze aktualny zbiór odległości
z POS – Systemu Opisu Sieci, współpracującą z jednostką odpowiedzialną za funkcjonowanie systemów rezerwacji i   sprzedaży biletów.
·         opublikowania przez w/w  jednostkę aktualnego Wykazu Odległości Taryfowych,
·         określenia warunków korzystania z Wykazu Odległości Taryfowych
w szczególności uzależnienie wysokości  opłaty za korzystanie z tej bazy od liczby sprzedawanych biletów przez poszczególnych przewoźników, czy też przyjęcie innych zasad.
Poinformowano również o tym, że w dotychczasowej praktyce tego typu dokumenty były wydawane przez Ministra właściwego do spraw transportu kolejowego.
 Departament Kolejnictwa Ministerstwa Infrastruktury zorganizował spotkanie „byłych” członków Zespołu w dniu 30 marca 2010 r.  Na spotkaniu tym podjęto następujące ustalenia:
·         UTK po dniu 5 kwietnia 2010 r. zorganizuje spotkanie, na którym omówione zostaną następujące tematy dotyczące:
- możliwości jednoczesnego wdrożenia nowych zasad przez wszystkich kolejowych przewoźników pasażerskich,
- problematyki odnoszącej się do części opisowej WOT;
·         Przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury przygotują na spotkanie zorganizowane przez UTK stanowisko dotyczące możliwości publikacji WOT bądź bazy danych, która miałaby go zastąpić.
Spotkanie robocze w tej sprawie odbyło się w dniu 9 kwietnia 2010 r., którego celem było:
  1. ustalenie czy wszyscy przewoźnicy są przygotowani do wdrożenia z dniem 1 czerwca 2010 r. uaktualnionych danych o odległościach taryfowych w systemach sprzedaży biletów,
  2. ustalenie zapisów dotyczących stacji i przystanków kolejowych określających:
a.        spis stacji i przystanków kolejowych infrastruktury kolejowej normalnotorowej
        wraz  z   odległościami taryfowymi do najbliższych stacji węzłowych,
b.        zakres obsługi podróżnych na poszczególnych stacjach i przystankach
           kolejowych (odprawa podróżnych, bagażu itp.),
c.        wyposażenie dworca (przystanku) w zakresie usług dla klientów w tym
          dostosowanie do obsługi osób niepełnosprawnych,
d.       praw i obowiązków pasażerów;
  1. ustalenie zawartości ogólnosieciowego systemu informacji dla podróżnych oraz formy jego wydawania i jednostki odpowiedzialnej za wydanie;
  2. ustalenie jednostki odpowiedzialnej za wydanie Wykazu Odległości Taryfowych (w tym formę wydania), rozpowszechnienie, bieżącą aktualizację danych o odległościach taryfowych;
Ad.1. W odniesieniu do przyjętego w dniu 30 marca 2010 r. oświadczenia o wprowadzeniu nowych zasad obliczania odległości taryfowych od 1 czerwca 2010 r. przedstawiciele wszystkich obecnych na spotkaniu przewoźników tj.:
            - PKP Intercity S.A. ,
            - Przewozy Regionalne Sp. z o.o.,
            - Koleje Mazowieckie Sp. z o.o.,
            - PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o.,
            - Arriva Polska Sp. z o.o.
oraz
            - Departament Kolejnictwa MI,
            - PKP Informatyka Sp. z o.o.,
zgodnie oświadczyli, że przed dniem 1 czerwca 2010 r. zostaną przeprowadzone testy funkcjonowania systemów sprzedaży biletów i z dniem 1 czerwca 2010 r. zostaną wdrożone do eksploatacji skorygowane wielkości odległości taryfowych.
Ad. 2.
W odniesieniu do punktu 2 przewidywanej tematyki narady należy stwierdzić, że aktualizacja danych zawartych w wykazie odległości taryfowych (część pasażerska) wymaga przeprowadzenia gruntownej analizy i aktualizacji danych zawartych w tzw. „Atlasie odległości taryfowych” dla przewozu osób oraz przesyłek bagażowych i ekspresowych.
Przystępując do tych działań należy mieć na uwadze udział w przedsięwzięciu przewidywanego powstania nowego podmiotu na rynku kolejowym tj. spółki Dworce Kolejowe.
Innym zagadnieniem, które należy uwzględnić w opisie stacji jest sprawa barier architektonicznych związanych z obsługą osób niepełnosprawnych.
Ad. 3.
Sprawy tej nie rozważano na tym spotkaniu, jako przedwczesne – przed unormowaniami prawnymi, do wskazania których właściwe jest wyłącznie Ministerstwo Infrastruktury.
Ad.4
Zdaniem UTK Wykaz odległości taryfowych powinien mieć formę aktu prawnego.
Problem wydawania WOT dotyczy ustalenia formy wydania i jego rozpowszechnienia oraz jednostki odpowiedzialnej  za wydanie i systematyczne wprowadzanie zmian. Uprawnienia do podjęcia takich działań posiada Ministerstwo Infrastruktury.
W związku z trudnościami z dotrzymaniem terminu 1 czerwca 2010 r. zainteresowani przewoźnicy zwrócili się do Prezesa UTK o pilne spotkanie w tej sprawie. Spotkanie to odbyło się w dniu 27 maja 2010 r. Uzgodniono na nim, że termin przeprowadzenia testów zostanie przesunięty o miesiąc i  należy go traktować jako ostateczny.
         Występujące problemy na etapie testowania oprogramowania spowodowały jednak opóźnienie o kolejne 12 dni.
          W toku wprowadzania zmian w rozbudowywanym systemie sprzedaży i rezerwacji biletów
w kolejowych spółkach przewozowych, rozpoczął się proces integrujący system sprzedaży biletów KURS-90 z zaproponowanymi, nowymi modułami systemu i innymi systemami eksploatowanymi
w spółkach przewozowych.
Po przetestowaniu nowych zasad obliczania odległości taryfowych przez:
   - Przewozy Regionalne Sp. z o.o.,
   - PKP INTERCITY S.A.,
   - Koleje Mazowieckie Sp. z o.o.,
   - PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o..
zostały wprowadzone do praktycznego stosowania w systemach sprzedaży biletów z dniem 12 lipca 2010 r., i tym samym zostały wyeliminowane nieprawidłowości, występujące dotychczas
w systemach sprzedaży biletów. Wykryto także przypadki, które mogą być niekorzystne dla pasażerów ( faktyczna odległość okazała się dłuższa, niż naliczana dotychczas).
Po wdrożeniu nowego systemu naliczania odległości taryfowych, ceny biletów kolejowych
w wielu relacjach przejazdowych, gdzie nastąpiły korekty odległości, uległy zmniejszeniu.
Jedną z istotnych spraw jest uregulowanie kwestii wydawnictw stanowiących podstawę do naliczania odległości taryfowych.
W związku z występującymi wątpliwościami w zakresie wskazania podstaw prawnych wdrożenia WOT przez pasażerskich przewoźników kolejowych Urząd Transportu Kolejowego zwrócił się do Podsekretarza Stanu ds. Transportu Kolejowego o zajęcie stanowiska
w przedmiotowej sprawie.
Mając na uwadze fakt, że:
 -  obowiązujący od 1 maja 1961 r. WOT był zatwierdzony zarządzeniem Ministra Komunikacji
          z 15 lutego 1961 r.,
 - opublikowany w Wydawnictwie Ministerstwa Komunikacji (Dziennik Taryf i Zarządzeń
           Komunikacyjnych),
 - udział przedstawiciela Departamentu Kolejnictwa MI w spotkaniach w dniu 5 kwietnia
           2010 r. i 9 kwietnia 2010 r., na których uznano m. in. Ministra Infrastruktury jako właściwego
           pod względem prawnym i organizacyjnym dla opublikowania WOT,
 - brak ustawowych uprawnień Prezesa UTK do podjęcia działań mających na celu
           wyegzekwowanie od poszczególnych  przewoźników kolejowych obowiązku wdrożenia
           WOT i jego aktualizacji,
UTK wystąpił do Ministra Infrastruktury o wskazanie trybu dalszego działania oraz podmiotu odpowiedzialnego za wdrożenie WOT.

      Po zakończeniu działań koordynacyjno-doradczych, o sposobie załatwienia przedmiotowej sprawy zostali powiadomieni Prezes UOKiK i Stowarzyszenie „ZIELONE MAZOWSZE”.

do góry