Ferie trwają już w województwach lubelskim, łódzkim, podkarpackim, pomorskim i śląskim. Inspektorzy UTK, w ramach dodatkowych kontroli, sprawdzili m.in. pociąg PKP Intercity jadący z Katowic do Słupska. – Każdy pasażer wsiadający do pociągu powinien mieć pewność, że jego podróż będzie bezpieczna i wygodna. Dodatkowe kontrole Urzędu Transportu Kolejowego motywują przewoźników, by zawsze zapewniać odpowiednie warunki podróży – mówił w trakcie kontroli dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego. – Podróżni doceniają zalety podróżowania koleją. Z szacunków wynika, że w ubiegłym roku pociąg jako środek transportu wybrało ponad 330 mln osób – dodał.
Kontrole UTK są niezapowiedziane i prowadzone przed wyruszeniem w trasę lub w trakcie jazdy pociągu. Inspektorzy sprawdzają elementy odpowiedzialne za bezpieczeństwo, m.in. zestawy kołowe i hamulce, stan techniczny drzwi, kwalifikacje maszynistów i drużyny konduktorskiej. Dużą wagę inspektorzy przywiązują do elementów związanych z komfortem podróżowania i prawami pasażera, takich jak czystość składu, toalety i ich wyposażenie, stan okien w przedziałach, działanie ogrzewania oraz oświetlenia, informacja megafonowa i wizualna oraz odpowiednie oznaczenie relacji pociągu. Zwracają również uwagę na frekwencję.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości Prezes UTK nakazuje ich usunięcie i dokładną analizę, by nie powtarzały się w przyszłości. Może również w drodze decyzji stwierdzić naruszenie przepisów w zakresie bezpieczeństwa transportu kolejowego, wyłączyć z eksploatacji pojazd kolejowy lub ograniczyć jego eksploatację. Jeśli naruszenia nie zostaną usunięte we wskazanym terminie, to za każdy dzień opóźnienia grozi przewoźnikowi do 5 tys. euro kary.
Wzmożone kontrole rozpoczęły się już w trakcie okresu świąteczno-noworocznego. W tym czasie inspektorzy UTK sprawdzili dodatkowo 76 pociągów. Zostało wydanych 37 decyzji wyłączających lub ograniczających eksploatację wagonów pasażerskich. W przypadku ograniczenia eksploatacji wagon może pozostać w składzie pociągu, ale nie może przewozić pasażerów.
W ubiegłym roku UTK przeprowadził 372 kontrole. W trakcie jednej kontroli sprawdzanych może być kilka pociągów. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości w 105 przypadkach wagony zostały wyłączone z eksploatacji, 165 decyzji ograniczało eksploatację. Najczęściej powtarzające się naruszenia to uszkodzone drzwi, awarie toalet, niedziałające tablice systemu informacji pasażerskiej, niesprawne ogrzewanie/klimatyzacja i błędy w dokumentacji.
Prezes UTK nałożył też 16 kar na przewoźników pasażerskich za naruszenia przepisów dotyczących kolejnictwa. Cztery postępowania dotyczyły przestrzegania praw pasażerów i zakończyły się nałożeniem kar przekraczających 1,1 mln zł.
Dzieci w podróży
Dzieci i młodzież to około 40 mln pasażerów rocznie. Do najmłodszych skierowana jest akcja edukacyjna UTK – Kampania Kolejowe ABC. – Zasady bezpieczeństwa należy poznawać od najmłodszych lat. Dlatego uczymy dzieci, jak zachować się na dworcu i na peronie. W trakcie lekcji, w reklamach i programach telewizyjnych przypominamy o zasadach bezpiecznego i kulturalnego podróżowania. Przypominamy np. o tym, by nie przekraczać żółtej linii na peronie, nie wychylać się przez okno w pociągu czy nie słuchać głośno muzyki w przedziale – wymieniał dr inż. Ignacy Góra, Prezes UTK.
Blisko 12 tys. uczniów z 388 szkół podstawowych i przedszkoli z całej Polski wzięło już udział w lekcjach bezpieczeństwa prowadzonych w ramach Kampanii Kolejowe ABC. Ponad 15 mln widzów obejrzało spoty z bohaterem akcji nosorożcem Rogatkiem w telewizji, a prawie 14 mln – w internecie. Ponad 21 tys. osób wzięło udział w piknikach edukacyjnych.
Prawa pasażerów
Pasażerowie w przypadku niezapewnienia odpowiedniej jakości podróży mogą złożyć reklamację do przewoźnika i domagać się zwrotu części ceny biletu. Prawo europejskie gwarantuje odszkodowania za opóźnienie pociągów dalekobieżnych. W przypadku opóźnień od godziny do dwóch jest to 25% ceny biletu, przy ponaddwugodzinnym opóźnieniu – połowa ceny biletu. Odszkodowanie jest jednak wypłacane tylko wtedy, gdy przekracza równowartość 4 euro.
Na nieprawidłowe funkcjonowanie systemu kolejowego można poskarżyć się do Prezesa UTK. W 2019 r. wpłynęło 1341 skarg (w 2018 r. były 1384 skargi). Dotyczyły głównie niedostatecznego komfortu podróży i niewłaściwej obsługi ze strony drużyn konduktorskich (571), niedogodnego rozkładu jazdy i punktualności połączeń (475) oraz funkcjonowania kanałów sprzedaży biletów i dostępności informacji pasażerskiej (339).
Gdzie składać skargi
Pasażerowie, którzy chcą złożyć skargę lub reklamację w pierwszej kolejności powinni kontaktować się z przewoźnikiem. Jeśli odpowiedź nie będzie satysfakcjonująca, można skontaktować się z Urzędem Transportu Kolejowego za pomocą formularza internetowego lub wiadomości e-mail na adres pasazer@utk.gov.pl. Infolinia 22 460 40 80 dotycząca praw pasażerów jest czynna od poniedziałku do piątku w godz. 8.15 - 16.15. .
Prezes Urzędu Transportu Kolejowego przyjmuje również zgłoszenia podróżnych w zakresie bezpieczeństwa w ruchu kolejowym. W tych sprawach można skontaktować się za pomocą formularza internetowego, wiadomości e-mail na adres bezpieczenstwo@utk.gov.pl lub pod numerem telefonu 22 749 15 85.
