Urząd Transportu Kolejowego Techniczne specyfikacje interoperacyjności dostosowane do IV pakietu kolejowego - Aktualności -

27 maja 2019 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowane zostały dwa rozporządzenia wykonawcze Komisji Europejskiej, zmieniające obecnie obowiązujące TSI. Są to rozporządzenie 2019/774 zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1304/2014 poprzez rozszerzenia stosowania TSI dla podsystemu „Tabor kolejowy – hałas” w odniesieniu do istniejących wagonów towarowych[1] oraz rozporządzenie 2019/776 zmieniające brzmienie pozostałych TSI strukturalnych[2]. Rozporządzenia wchodzą w życie 16 czerwca 2019 r. i będą stosowane bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich UE.

Opublikowane rozporządzenia wprowadzają zmiany do obowiązujących TSI pod kątem ich dostosowania do przepisów IV pakietu kolejowego. Istotną zmianą jest wprowadzenie reguł w zakresie zarządzania modyfikacjami. W zależności od danej TSI w większym lub mniejszym stopniu zmieniły się również pewne wymagania techniczne.

Wśród opublikowanych rozporządzeń jest również zmiana TSI Hałas, która ostatecznie potwierdza wynegocjowane dla Polski korzystne rozwiązania dotyczące wymiany wstawek hamulcowych w wagonach towarowych. Rozporządzenie zakłada wytypowanie specjalnych odcinków linii kolejowych (tzw. cichych sekcji), na których ruch pociągów towarowych z żeliwnymi wstawkami hamulcowymi nie będzie możliwy po 8 grudnia 2024 r. Niektóre rodzaje wagonów, w tym wagony z kołami obręczowanymi, będą jednak objęte dłuższym okresem przejściowym trwającym do 31 grudnia 2036 r.

Przepisy przejściowe różnie wyglądają w przypadku projektów taborowych i infrastrukturalnych. W obu przypadkach ważne jest, że zachowana zostaje ważności uprawnień jednostek notyfikowanych. Uprawnienia automatycznie rozszerzane są na zmienione TSI. Przykładowo jednostka notyfikowana, która obecnie posiada uprawnienia do prowadzenia procesu weryfikacji WE na zgodność z TSI LOC&PAS po 16 czerwca będzie posiadała uprawnienia do prowadzenia weryfikacji WE na zgodność z tym TSI również w wersji nadanej rozporządzeniem 2019/776.

Projekty taborowe

Dla nowych lub zmodernizowanych pojazdów kolejowych i elementów podsystemu „Sterowanie”, dla których proces weryfikacji WE został rozpoczęty przed wejściem w życie rozporządzeń 2019/776 i 2019/774 i jest obecnie w toku, dopuszczalne jest prowadzenie tego procesu w oparciu o obecne brzmienie TSI i wydanie certyfikatu badania typu WE bez uwzględniania zmienionej treści TSI.

W przypadku lokomotyw i taboru pasażerskiego zastosowanie znajdą przepisy dotyczące ustalenia podstawy oceny określone w pkt 7.1.3.1. TSI LOC&PAS (w brzmieniu nadanym w załączniku IV do rozporządzenia 2019/776). Jeżeli przed wejściem w życie rozporządzenia 2019/776 zostanie podpisana umowa z jednostką notyfikowaną, możliwe będzie stosowanie wymagań TSI LOC&PAS w brzmieniu dotychczasowym. Analogiczne rozwiązanie wprowadzone zostało również dla wagonów towarowych. Stosując pkt 7.2.3.1.1. TSI WAG[3] dodany zgodnie z treścią załącznika I do rozporządzenia 2019/776, również możliwe jest stosowanie jako podstawy oceny TSI w brzmieniu z momentu wyznaczenia przez wnioskodawcę jednostki notyfikowanej (tzw. Faza A). Te przepisy odnoszą się nie tylko do wymagań określonych w TSI WAG i TSI LOC&PAS, ale również do wymagań zasadniczych określonych w pozostałych TSI strukturalnych dla podsystemu „Tabor”.

W odniesieniu do elementów podsystemu „Sterowanie”, zgodnie z art. 13 ust. 3 TSI CCS[4], dodanym na mocy art. 6 pkt 8 rozporządzenia 2019/776, wnioskodawcy mogą nadal stosować przepisy pierwotnej wersji TSI CCS przy składaniu wniosku o zezwolenie na projekty dotyczące urządzeń pokładowych opracowanych zgodnie ze specyfikacjami ERTMS #2 lub #3 wymienionymi w tabeli A.2. załącznika A do TSI CCS. Warunkiem jest jednak by projekt był na zaawansowanym etapie rozwoju w dniu wejścia w życie rozporządzenia 2019/776.

Inwestycje infrastrukturalne

Rozporządzenie 2019/776 wprowadziło zmiany, mające na celu dostosowanie przepisów TSI INF, TSI ENE oraz TSI SRT z dyrektywą 2016/797. Do powyższych TSI nie wprowadzono nowych przepisów przejściowych. Przyjęcie takiego rozwiązania ma następujące skutki:

• przepisy przejściowe zawarte w dotychczasowych TSI są nadal aktualne – czyli inwestycje zakwalifikowane na dotychczasowej podstawie prawnej jako projekty na zaawansowanym etapie realizacji zachowują swoją aktualność i mogą być kontynuowane na starych zasadach;
• wszelkie nowe projekty inwestycyjne, które rozpoczną proces realizacji po 16 czerwca 2019 r. muszą być zgodne z TSI INF, TSI ENE lub TSI SRT zgodnie ze zmianami wprowadzonymi rozporządzeniem 2019/776;
• projekty, które zostały rozpoczęte przed 16 czerwca 2019 r. zgodnie z TSI INF, TSI ENE i TSI SRT, a będą kontynuowane po tej dacie muszą być realizowane przy uwzględnieniu zmian wprowadzonych do właściwych TSI. Warto jednak podkreślić, iż zakres zmian wprowadzanych do tych TSI jest bardzo niewielki i nie wpływa na wymagania techniczne.

W odniesieniu do TSI CCS zastosowanie znajdą nieco inne zasady przejściowe. Wnioskodawcy mogą stosować przepisy pierwotnej wersji TSI CCS przy składaniu wniosków o zezwolenie na projekty dotyczące urządzeń przytorowych, które są na zaawansowanym etapie rozwoju w dniu wejścia w życie rozporządzenia 2019/776 (tj. w dniu 16 czerwca 2019 r.). Do takich projektów zastosowanie znajdą jednak wymagania pkt 6.1.2.4 i 6.1.2.5 TSI CCS, dotyczące nowo sformułowanych zasad weryfikacji podsystemu w zakresie kompatybilności systemu ETCS (ESC) i kompatybilności systemu radiowego (RSC). Zgodnie z pkt 6.1.2.4 oraz 6.1.2.5 TSI CCS zarządca infrastruktury jest zobowiązany do określenia, na poziomie krajowym, zasad kontroli kompatybilności dla urządzeń ETCS oraz łączności radiowej. Zarządca musi opracować i przekazać te zasady do Agencji najpóźniej do 16 stycznia 2020 r.