Urząd Transportu Kolejowego Przewodniki dotyczące praktycznego stosowania wymagań wspólnej metody bezpieczeństwa - Przewodniki dotyczące CSM -

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, mając na uwadze potrzeby sektora kolejowego, przygotował i przedstawia przewodniki¹ dotyczące praktycznego stosowania wymagań wspólnej metody bezpieczeństwa:

• w odniesieniu do monitorowania, która ma być stosowne przez przedsiębiorstwa kolejowe i zarządców infrastruktury po otrzymaniu certyfikatu bezpieczeństwa lub autoryzacji bezpieczeństwa oraz przez podmioty odpowiedzialne za utrzymanie (CSM-M);
• w zakresie wyceny i oceny ryzyka (CSM-RA).

Przedstawione przewodniki mają na celu ułatwienie podmiotom sektora kolejowego spełnienia wymagań niezbędnych do uzyskania dokumentów bezpieczeństwa wydawanych przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego: certyfikatów bezpieczeństwa, certyfikatów podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie wagonów towarowych, autoryzacji bezpieczeństwa.

Przede wszystkim jednakże przewodniki te powinny przyczynić się do lepszej realizacji przez podmioty sektora kolejowego procesów służących zapewnieniu, że ich działalność prowadzona jest w sposób bezpieczny, a końcowo do poprawy bezpieczeństwa całego systemu kolejowego.

Monitorowanie oznacza bowiem rozwiązania wprowadzone przez przedsiębiorstwa kolejowego w celu kontrolowania prawidłowego stosowania i skuteczności własnego systemu zarządzania bezpieczeństwem. Dzięki procesowi monitorowania przedsiębiorca kolejowy jest w stanie ustalić, które ze sfer prowadzonej przez niego działalności nie osiągają należytych wskaźników bezpieczeństwa i wymagają szczególnej uwagi. Proces monitorowania stanowi zatem niezbędne źródło informacji koniecznych do możliwie wczesnego stwierdzenia i usuwania wad stosowanego systemu zarządzania bezpieczeństwem, które mogą prowadzić do wypadków, incydentów lub innych niepożądanych sytuacji.

Zarządzanie ryzykiem związanym z wprowadzanymi zmianami organizacyjnymi, technicznymi i eksploatacyjnymi służy natomiast identyfikowaniu zagrożeń w działalności przedsiębiorstwa kolejowego i wdrażaniu środków zapobiegawczych zmierzających do obniżenia ryzyka do poziomu akceptowalnego. Innymi słowy, odpowiednie i rzetelne stosowanie tego procesu pozwala kierownictwu danego przedsiębiorstwa upewnić się, że wprowadzane zmiany są właściwie zarządzane, a ryzyka z nimi związane mogą być skutecznie kontrolowane. Bez rzetelnego przeprowadzenia procesu identyfikacji zagrożeń przedsiębiorstwo nie jest w stanie skutecznie analizować ryzyka zwią­zanego ze zmianą.

Oba wspomniane procesy mają zatem kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa prowadzenia działalności kolejowej, a skuteczność ich realizacji znajduje bezpośrednie przełożenie na bezpieczeństwo systemu kolejowego. Z tej właśnie przyczyny Prezes UTK uznał za konieczne zapewnienie przedsiębiorcom kolejowym kompleksowej pomocy we wdrożeniu tych procesów w ich  systemach zarządzania bezpieczeństwem, w postaci przedstawionych przewodników.

Opracowane przewodniki oparte zostały na analizie praktycznych doświadczeń podmiotów sektora kolejowego i aktualnego stanu wiedzy w dziedzinie zarządzania systemami bezpieczeństwa. Opisano w nich alternatywne rozwiązania umożliwiające dostosowanie procesów monitorowania i zarządzania ryzykiem do charakteru prowadzonej działalności. Wskazano także kluczowe sfery wymagające szczególnej uwagi i rzetelnego podejścia, bez których efektywność obu procesów zostaje osłabiona. Ponadto przedstawione przewodniki uzupełniają i objaśniają regulacje prawa Unii Europejskiej w zakresie wspólnych metod bezpieczeństwa.

W ocenie Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego zastosowanie opracowanych przewodników, zawierających kompleksowy zestaw praktycznych wskazówek i przykładów wskazujących, w jaki sposób zapewnić skuteczność i rzetelność procesów zarządzania ryzykiem i monitorowania, z pewnością przyczyni się do eliminacji wielu zagrożeń w ruchu kolejowym i poprawy ogólnego stanu bezpieczeństwa na kolei.

1) Załączone w dniu 05.11.2015 r.  Przewodniki zawierają jedynie zmiany redakcyjne w stosunku do treści Przewodników dotychczas opublikowanych na stronach UTK