Nawigacja

Dla studenta

Informacja

Strona posiada nowszą wersję

Kliknij tutaj, aby przejść dalej

UTK przypomina: zaświadczenie z uczelni nie zastępuje legitymacji

25.10.2013

Legitymacja studenckaWiele osób, które nie otrzymały na czas lub nie przedłużyły ważności legitymacji szkolnej/studenckiej, decyduje się podróżować koleją na zaświadczeniach z instytucji, w których pobierają naukę. Takie przejazdy kończą się wystawieniem w pociągu wezwania do zapłaty z opłatą dodatkową (karą) ustaloną na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 2005 r. UTK wyjaśnia, dlaczego tak jest i co należy robić w przypadku jej nałożenia.

Zgodnie z § 9 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 października 2002 r. w sprawie rodzajów dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz.U. 2015 poz. 1427) dokumentem poświadczającym uprawnienie do korzystania z ulgi szkolnej i studenckiej jest wyłącznie legitymacja szkolna/studencka.

Powyższy akt prawny wskazuje, jakie dokumenty należy okazać w pociągu podczas przejazdu w przypadku wszystkich rodzajów ulg ustawowych. Przewoźnicy kolejowi publikują wytyczne na swoich stronach internetowych w formie „tabel uprawnień do ulgowych przejazdów”, które stanowią również – w zależności od spółki – część Cennika lub Taryfy przewozowej. Przed rozpoczęciem podroży warto zapoznać się z obowiązującymi regulacjami. Informacji na ten temat udzielają również kasjerzy.

Czym jest ulga ustawowa

W praktyce ulga ustawowa oznacza, że różnica pomiędzy ceną biletu ulgowego a normalnego jest pokrywana ze środków budżetu państwa, dlatego podczas kontroli biletów przewoźnik nie może honorować innych dokumentów potwierdzających uprawnienie do zniżki niż wymienione w ww. rozporządzeniu. Takie działanie oznaczałoby łamanie prawa i narażałoby budżet państwa na straty.

Warto pamiętać, że szkoła/uczelnia ma prawo wydawać zaświadczenia, że dana osoba pobiera w niej naukę, ale takie dokumenty nie są potwierdzeniem prawa do ulgowych przejazdów koleją. Podobnie potwierdzeniem prawa do zniżki nie jest również zaświadczenie z policji o utracie takich dokumentów. Na podstawie wymienionych wyżej zaświadczeń nie można więc odbywać przejazdu według ulgi ustawowej.

Okazanie w pociągu biletu ulgowego bez legitymacji szkolnej/studenckiej lub nieważnej legitymacji (tzn. bez stempla/naklejki przedłużających ich ważność), a także – zamiast lub obok nieważnej legitymacji - zaświadczenia z instytucji pobierania nauki w praktyce oznacza, że podróżny odbywa przejazd bez dokumentu uprawniającego do ulgowych przejazdów i jest traktowany jak osoba bez ważnego biletu. W takim przypadku konduktor/kontroler wystawia bilet na przejazd według normalnej taryfy wraz z opłatą dodatkową określoną w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 20 stycznia 2005 r. w sprawie sposobu ustalania wysokości opłat dodatkowych z tytułu przewozu osób, zabranych ze sobą do przewozu rzeczy i zwierząt oraz wysokości opłaty manipulacyjnej (Dz.U. z 2005 r. nr 14, poz. 117). Opłata ta pełni de facto funkcję karną.

Wymienione rozporządzenie stanowi, że wysokość opłaty dodatkowej w przypadku przejazdu bez ważnego dokumentu poświadczającego uprawnienie do bezpłatnego albo ulgowego przejazdu ustala się jako 40-krotność ceny najtańszego biletu jednorazowego normalnego stosowaną przez danego przewoźnika. Konkretną wysokość tej opłaty w polskich złotych przewoźnicy podają w swoich cennikach.

Możesz obniżyć karę

Szansę na uniknięcie wysokiej płatności daje jednak pasażerom art. 33a ust. 4 ustawy – Prawo przewozowe, który stanowi, że po uiszczeniu opłaty manipulacyjnej odpowiadającej kosztom poniesionym przez przewoźnika pobrana należność za przewóz i opłata dodatkowa podlega umorzeniu. Dzieje się tak w przypadku udokumentowania przez podróżnego uprawnień do bezpłatnego lub ulgowego przejazdu (zazwyczaj będzie to odpowiednio uwierzytelniona kopia legitymacji) nie później niż w terminie 7 dni od dnia przewozu. Opłata manipulacyjna stanowi kwotę nie wyższą niż 10% pełnej opłaty dodatkowej ustalanej na podstawie podanego wyżej rozporządzenia. W praktyce wynosi do 20 złotych.

Niektórzy przewoźnicy (np. PKP Intercity, Przewozy Regionalne) dopuszczają także wystawienie w pociągu dopłaty do biletu normalnego z adnotacją, że podróżny oświadczył, iż posiada uprawnienie do ulgi ustawowej, ale nie okazał w pociągu odpowiedniego dokumentu. W takim przypadku zwrot tej opłaty możliwy jest na drodze reklamacyjnej (termin odwołania wynosi 7 dni), z potrąceniem opłaty manipulacyjnej. W tym przypadku również należy udokumentować przewoźnikowi posiadanie legitymacji.

Procedury dotyczące złożenia takiego odwołania (składanego zawsze do przewoźnika) zamieszczone są w regulaminach przewozowych spółek kolejowych. Przed sporządzeniem pisma warto zapoznać się z określonymi w nich wymogami formalnymi.

Podstawa prawna:
- Ustawa o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego z dnia 20 czerwca 1992 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 1138),
- Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe (Dz.U. 2015 poz. 915),
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 października 2002 r. w sprawie rodzajów dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego  (Dz.U. 2015 poz. 1427),
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 20 stycznia 2005 r. w sprawie sposobu ustalania wysokości opłat dodatkowych z tytułu przewozu osób, zabranych ze sobą do przewozu rzeczy i zwierząt oraz wysokości opłaty manipulacyjnej (Dz.U. z 2005 r. nr 14, poz. 117).
do góry