Prezes Urzędu Transportu Kolejowego (UTK) przedstawia do konsultacji publicznych wykaz prac prowadzonych w ramach podsystemów Infrastruktura, Energia oraz Sterowanie – urządzenia przytorowe przyporządkowanych do jednej z następujących kategorii:
- modernizacja wymagająca zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji podsystemu wydanego przez Prezesa UTK;
- modernizacja niewymagająca zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji podsystemu;
- odnowienie podsystemu;
- inne prace w podsystemie niebędące modernizacją ani odnowieniem (np. prace w ramach utrzymania).
Zakwalifikowanie poszczególnych rodzajów prac prowadzonych w podsystemach Infrastruktura, Energia oraz Sterowanie – urządzenia przytorowe do jednej z ww. kategorii jest kluczowe w świetle art. 25k ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1594, z późn. zm.) i ma być pomocne na dla wszystkich uczestników rynku kolejowego.
Zgodnie z art. 25k ust. 2-5 ustawy o transporcie kolejowym:
„2. W przypadku modernizacji podsystemu strukturalnego objętego zasadniczymi wymaganiami dotyczącymi interoperacyjności systemu kolei zarządca albo przewoźnik kolejowy przekazuje Prezesowi UTK dokumentację opisującą projekt.
3. W przypadku odnowienia podsystemu strukturalnego objętego zasadniczymi wymaganiami dotyczącymi interoperacyjności systemu kolei zarządca albo przewoźnik kolejowy informuje Prezesa UTK o zakresie prac.
4. Prezes UTK, w terminie nie dłuższym niż 4 miesiące, na podstawie dokumentacji, o której mowa w ust. 2, wydaje decyzję stwierdzającą, czy w związku z planowanym zakresem prac występują przesłanki do wydania zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji podsystemu strukturalnego po modernizacji, biorąc pod uwagę uwarunkowania techniczne oraz kryteria bezpieczeństwa systemu kolei.
5. Prezes UTK wydaje zezwolenie na dopuszczenie do eksploatacji podsystemu strukturalnego, gdy przewidywane prace mogą mieć wpływ na poziom bezpieczeństwa podsystemu.”
W tym kontekście istotne znaczenie mają definicje pojęć „modernizacja” i „odnowienie” określone w art. 4 pkt 43 i 44 ustawy o transporcie kolejowym, zgodnie z którymi:
- modernizacją są większe prace modyfikacyjne wykonywane w podsystemie lub w jego części, poprawiające całkowite osiągi podsystemu;
- odnowieniem są natomiast większe prace wymienne w podsystemie lub w części podsystemu, które nie zmieniają całkowitych osiągów podsystemu.
Przesłankami branymi pod uwagę przy kwalifikowaniu danego rodzaju prac do poszczególnych kategorii są innowacyjność zmiany, uwarunkowania techniczne i kryterium wpływu zmiany na poziom bezpieczeństwa podsystemu.
Przedstawiona klasyfikacja ma charakter poglądowy a każda sytuacja zmiany w podsystemie powinna być analizowana przez wnioskodawcę indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności
w konkretnym przypadku i przy użyciu odpowiednich procedur wprowadzania zmiany. Należy również zwrócić uwagę, że powyższy dokument nie odnosi się do obowiązków dotyczących prowadzenia procesów oceny zgodności a jedynie obowiązku uzyskania zezwolenia
Powyższa propozycja uwzględnia również projektowaną zmianę do ustawy o transporcie kolejowym. Projektowany zmieniony przepis 25k ust. 2 ma na celu spowodowanie obowiązkowego dołączenia do wniosku stosownej oceny i analizy ryzyka, co znacznie usprawni i skróci proces rozpatrywania wniosków, na podstawie art. 25k ustawy o transporcie kolejowy. Proponowana zmiana ma na celu doprecyzowanie, że tylko w przypadku gdy przewidywane prace w zakresie modernizacji podsystemu mogą mieć istotny wpływ na poziom bezpieczeństwa podsystemu, Prezes UTK jest zobowiązany do wydania decyzji stwierdzającej konieczność uzyskania nowego zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji. Tylko modernizacje, które mogą mieć istotny wpływ na poziom bezpieczeństwa podsystemu powinny, co jest celowe i uzasadnione pod względem nadzoru nad odpowiednim poziomem bezpieczeństwa, wiązać się z koniecznością uzyskania zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji.
Zachęcamy do zgłaszania uwag do zaprezentowanego dokumentu w terminie do 23 stycznia 2015 r. na adres poczty elektronicznej utk@utk.gov.pl podając w tytule wiadomości: „Konsultacje wykazu prac w podsystemach”.