W trakcie długiego weekendu tj. od 31 października do 4 listopada 2012 r. pracownicy Urzędu Transportu Kolejowego przeprowadzili kontrole 72 pociągów i wybranych stacji kolejowych na terenie całego kraju w zakresie zapewnienia podróżnym odpowiednich warunków bezpieczeństwa i higieny oraz wygody i należytej obsługi.
Na kontrolowanych stacjach kolejowych przygotowanie do wzmożonego potoku pasażerów należy ocenić pozytywnie. Na wszystkich stacjach wywieszono aktualne plakatowe rozkłady jazdy oraz dodatkowe informacje o tymczasowych zmianach w rozkładzie jazdy. Zapowiedzi megafonowe, w tym informacje o opóźnieniach pociągów i zmianach peronów, podawane były z właściwą częstotliwością i wyprzedzeniem. Na wybranych stacjach dodatkowej informacji udzielali mobilni informatorzy. Średni czas oczekiwania na zakup biletu w kasach wynosił 10 minut (kilkunastoosobowe kolejki).
Przygotowanie przewoźników w odniesieniu do kontrolowanych pociągów należy ocenić dostatecznie. W większości kontrolowanych przypadków, gdzie dokonane zostało wzmocnienie składów pociągów poprzez dołączenie dodatkowych wagonów, przewoźnicy zapewnili odpowiednią, dostosowaną do liczby pasażerów ilość taboru, jednakże stwierdzono również sytuacje drastycznego przepełnienia pociągów.
W dniu 31 października 2012 w szczycie komunikacyjnym przypadki niezapewnienia odpowiednich warunków podróżowania stwierdzono w pociągach:
· Przewozów Regionalnych nr 77536 na odcinku Poznań Główny - Krotoszyn oraz IR71113 na odcinku Warszawa – Tłuszcz,
· Kolei Mazowieckich „Radomiak” z Warszawy do Radomia,
· PKP Intercity TLK 51102 na odcinku Gdańsk – Tczew.
Dnia 4 listopada 2012 r. przewoźnik PKP Intercity S.A. nie zapewnił odpowiednich warunków podróżowania pociągiem TLK48101 „Wiking” na odcinku Ostrów Wielkopolski – Jarocin. Skład zestawiony był jedynie z czterech wagonów, co skutkowało przepełnieniem pociągu, w konsekwencji, czego pasażerowie odbywali podróż w ścisku na korytarzach i w przedsionkach, a nawet toaletach. Podobna sytuacja miała miejsce w okolicach Gdańska w pociągu TLK 38109 relacji Kraków Główny – Kołobrzeg. W tym samym dniu na stacji Bydgoszcz Główna z powodu braku miejsc w pociągach TLK 56100 do Wrocławia Głównego oraz TLK 75105 do Gdyni Głównej pasażerowie na stacji rezygnowali z odbywania podróży otrzymując jedynie zwrot kosztów biletu.
W kilkunastu skontrolowanych pociągach stwierdzono wiele nieprawidłowości mających wpływ na bezpieczeństwo pasażerów. Wśród powtarzających się uchybień przewoźników należy wymienić umieszczanie w składzie pociągu wagonów z niesprawnymi drzwiami oraz układami blokującymi drzwi boczne w czasie jazdy i brak gaśnic na wyposażeniu wagonów.
Poza ujawnieniem ww. uchybień, zidentyfikowano pociągi, w skład, których wchodziły wagony z niesprawnym ogrzewaniem, zacinającymi się drzwiami czołowymi oraz z niesprawnymi urządzeniami pneumatyki otwierania drzwi czołowych w wagonach.
Należy zaznaczyć, że na podstawie przepisów prawa przewozowego przewoźnik jest obowiązany do przewozu osób i rzeczy, jednocześnie zapewniając podróżnym odpowiednie warunki bezpieczeństwa, higieny oraz wygody i należytej obsługi.
W związku z powyższym, po formalnym zakończeniu procedury kontrolnej Prezes UTK podejmie decyzje o ewentualnym wszczęciu wobec przewoźników postępowań administracyjnych zmierzających do nałożenia kar pieniężnych za stosowanie bezprawnych praktyk naruszających zbiorowe interesy pasażerów w transporcie kolejowym.